Trong thời đại số, cảnh quan không chỉ là những mảng xanh đẹp mắt mà đang chuyển mình trở thành những không gian sống thông minh, biết “tương tác”, “phản hồi” và “phục vụ” con người. Đó là lúc Cảnh quan thông minh – Smart Landscape trở thành xu hướng tất yếu của thế kỷ 21.
Smart Landscape là gì?
Không đơn thuần là việc “đưa công nghệ vào cảnh quan”, Smart Landscape là một hệ sinh thái thiết kế tổng thể, nơi công nghệ đóng vai trò hỗ trợ để nâng tầm trải nghiệm sống và hướng đến phát triển bền vững:
- Tối ưu hạ tầng xanh: Tích hợp các công nghệ như hệ thống tưới nước thông minh dựa trên cảm biến độ ẩm đất, trạm thời tiết tự động, chiếu sáng bằng cảm biến chuyển động, hệ thống cảm biến chất lượng không khí, điều phối giao thông và dòng người trong không gian công cộng.
- Nâng cao trải nghiệm người dùng: không gian có thể giao tiếp với người dùng, cung cấp thông tin thời tiết, gợi ý lộ trình di chuyển hoặc thay đổi chức năng linh hoạt theo thời điểm trong ngày hoặc mùa trong năm.
- Tiết kiệm tài nguyên, tăng hiệu quả vận hành: ứng dụng dữ liệu thời gian thực và tự động hóa để tối ưu hóa lượng nước tưới, điện năng tiêu thụ, giảm chi phí bảo trì cây xanh và vật liệu cảnh quan.
- Hướng đến phát triển bền vững và sức khỏe cộng đồng: tạo môi trường sống lành mạnh cả về thể chất và tinh thần, khuyến khích lối sống xanh và xây dựng cộng đồng bền vững.
Smart Landscape chính là “bộ não xanh” của các đô thị hiện đại, nơi cảnh quan không chỉ để nhìn, mà để tương tác, cảm nhận và truyền cảm hứng.
- Gardens by the Bay (Singapore) – hình mẫu lý tưởng của Smart Landscape toàn cầu:
“Siêu cây” Supertrees không chỉ là biểu tượng cảnh quan mà còn tích hợp hệ thống các tấm pin mặt trời, thông gió tự nhiên, chiếu sáng cảm biến và hệ thống thu nước mưa.
Cloud Forest & Flower Dome các nhà kính với hệ thống cảm biến nhiệt độ và độ ẩm tinh vi, mô phỏng vi khí hậu rừng mây, tạo nên trải nghiệm thiên nhiên “trong nhà” sống động và tiết kiệm năng lượng.
Cả khu công viên được quản lý bởi hệ thống điều khiển thông minh, theo dõi và điều chỉnh các yếu tố vận hành như ánh sáng, nhiệt độ, nước tưới và dòng khách tham quan, điều này vừa tối ưu chi phí, vừa đảm bảo hiệu suất sinh thái.
- Ordos Smart Sports Park (Trung Quốc) – Cảnh quan thông minh hướng tới sức khỏe cộng đồng:
Ordos Smart Sports Park là một ví dụ điển hình về ứng dụng Smart Landscape trong thiết kế công viên thể thao hiện đại. Công viên này tích hợp hệ thống quản lý thông minh để vận hành và tương tác với người dùng. Hệ thống cảnh quan thông minh bao gồm:
- Hệ thống chiếu sáng điều khiển tự động giúp tối ưu hóa ánh sáng trong công viên.
- Giám sát dữ liệu giao thông theo thời gian thực dọc theo đường chạy bộ.
- Hệ thống chỉ dẫn thông minh tích hợp với hệ thống hỗ trợ thị giác, giúp người sử dụng dễ dàng tìm được lối đi và thông tin cần thiết.
- Hệ thống lọc nước giúp đảm bảo nguồn nước sạch và an toàn.
- Các thiết bị ngoài trời được trang bị hệ thống sạc sử dụng năng lượng mặt trời và lưu trữ thông minh.
Cùng với việc ứng dụng công nghệ thông minh công viên còn chú trọng đến việc sử dụng vật liệu xanh và thiết kế theo địa hình tự nhiên, tạo nên một môi trường sinh thái cân bằng và bền vững.
- Tác phẩm “Megaliths in the bath house ruins” – Công viên mifuneyama rakuen (Nhật Bản)
Tại công viên Mifuneyama Rakuen ở Kyushu, Nhật Bản, nhóm nghệ thuật teamLab đã biến một nhà tắm bỏ hoang thành không gian nghệ thuật kỹ thuật số tương tác:
- Tác phẩm nghệ thuật thời gian thực. Các khối đá lớn (megaliths) được chiếu hình ảnh kỹ thuật số liên tục thay đổi theo thời gian thực, phản ứng với chuyển động của người tham quan.
- Mô phỏng thiên nhiên. Trong vòng một giờ, một năm hoa nở và tàn lụi được mô phỏng, tạo nên trải nghiệm độc đáo.
- Tương tác người dùng. Khi người tham quan đứng yên, hoa xung quanh họ nở rộ hơn; khi di chuyển, dòng nước và hoa thay đổi theo, tạo nên sự kết nối giữa con người và không gian.
Công nghệ không đứng một mình, nó ẩn sau thiên nhiên để phục vụ con người. Những trải nghiệm cảnh quan ở đây vừa gần gũi, vừa tinh tế, đưa người dân và du khách đến gần hơn với thiên nhiên theo cách ít tổn hại nhất tới môi trường tự nhiên.
Eden Landscape