Từ một mỏ đá hoang hóa suốt nhiều thập kỷ, Rifle Range Nature Park (Singapore) đã được hồi sinh thành một công viên sinh thái 67 ha, nơi phục hồi hệ sinh thái rừng và đất ngập nước, kết nối cộng đồng và mở ra không gian sống cho nhiều loài động thực vật.

Nằm cạnh Khu bảo tồn Bukit Timah, dự án do Henning Larsen thiết kế là một bài học điển hình trong việc hồi sinh cảnh quan sinh thái trong môi trường đô thị.

Từ mỏ đá bỏ hoang đến không gian sinh thái đa dạng

  • Khu đất cũ là mỏ đá Sin Seng với thảm thực vật um tùm và đất đai suy thoái.
  • Sau 9 tháng nghiên cứu đa dạng sinh học, đội ngũ đã xác định được các vùng cần được bảo tồn và xây dựng nền tảng cho chiến lược thiết kế cảnh quan.
  • Các chiến lược trồng cây công phu đã được thực hiện để phục hồi đất bằng các loài thực vật địa phương nhằm cung cấp một môi trường an toàn và phát triển mạnh cho động vật bản địa, đồng thời tạo ra một vùng chuyển tiếp kết nối công viên và Khu bảo tồn thiên nhiên Bukit Timah bên cạnh.
  • Các chiến lược trồng cây công phu đã giúp cải tạo đất và phục hồi hệ sinh thái bản địa. Với 96% cây trường thành được bảo tồn tại chỗ và hơn 255.000 loài thực vật bản địa được đưa vào.

Thiết kế vì muôn loài

  • Các lối đi an toàn – bao gồm cống, cầu dây trên không và hộp làm tổ – kết nối công viên với Khu bảo tồn thiên nhiên Bukit Timah, cho phép các loài như Tê tê Sunda có nguy cơ tuyệt chủng và Sóc bay Horsfield di chuyển tự do.
  • Thiết kế không chỉ bảo vệ động vật mà còn cho phép du khách quan sát đời sống động vật ở cự ly gần trong môi trường sống tự nhiên của chúng.

Chọn nước là yếu tố cốt lõi trong quá trình phục hồi sinh thái

  • Một vùng đất ngập nước ngọt được tạo ra từ mỏ đá được lấp lại, cung cấp môi trường sống lý tưởng cho các loài có nguy cơ tuyệt chủng.
  • Các dòng suối được mở rộng và gia cố để ngăn chặn xói mòn, tạo ra môi trường ổn định cho sinh vật thủy sinh.
  • Các yếu tố thiết kế đô thị bao gồm các rãnh thoát nước và vườn mưa, được kết hợp để làm sạch và dẫn nước mưa, cung cấp một hệ thống tưới tiêu bền vững hỗ trợ thảm thực vật và động vật hoang dã của công viên.

Không gian trải nghiệm giải trí độc đáo dành cho nhiều đối tượng

  • Hơn 7km lối đi bộ và cầu gỗ, xuyên qua rừng rậm và vùng đất ngập nước đẹp như tranh.
  • Một đài quan sát nhìn ra vách đá của mỏ đá với tầm nhìn ngoạn mục.
  • Đường mòn giáo dục, với các biển báo cung cấp thông tin lịch sử và tầm quan trọng về mặt sinh thái của công viên.
  • Hindhede Link và Rambai Boardwalk – lưu giữ dấu tích của làng Kampung xưa, kết nối quá khứ của Singapore và trải nghiệm hiện tại.

Rifle Range Nature Park không chỉ là công viên mà còn là minh chứng cho sức mạnh của thiết kế cảnh quan bền vững. Nơi thiên nhiên được đặt làm trung tâm trong thiết kế và quyết định cách hình thành không gian. Thay vì áp đặt các mô hình bê tông cứng nhắc, thiết kế tuân theo dòng nước, cây cối, hệ sinh thái tự nhiên… Thiên nhiên không còn là yếu tố phụ mà là “người dẫn dắt”. Trong không gian ấy, con người không chỉ dạo chơi, mà còn cảm nhận lại sự gắn bó với rừng, với nước, với các loài sinh vật. Đó là trải nghiệm cảm xúc, sự hồi phục tinh thần, và thậm chí là thay đổi cách sống – sống chậm hơn, gần gũi hơn với môi trường tự nhiên.

Thiết kế cảnh quan: Henning Larsen

Ảnh: Finbarr Fallon

Nguồn: Landezine.com